Dudak Damak Yarıklığı Bozuklukları

Damak-dudak yarıklığı; dudak, sert damak, yumuşak damak, diş ve burun gibi yapıların bir ya da birden fazlasının anne karnında tam olarak gelişmemesine bağlı olarak ortaya çıkan anatomik bir bozukluktur. Sadece dudak yarıklığı şeklinde ortaya çıkabileceği gibi burundan damağa kadar devam eden bir yarık şeklinde de ortaya çıkabilir.


Dudak ameliyatları, bebeğin fiziksel durumu uygunsa 3 ay civarında yapılabilmektedir. Ancak damak ameliyatının yapılabilmesi 12 aydan önce mümkün olmamaktadır. Bu süreç boyunca bebeğin normal fiziki gelişimini sürdürebilmesi ve yeterli besini alabilmesi için ailenin beslenme konusunda bilinçlendirilmesi gerekmektedir. İlerleyen yıllarda ise ağız içi yapılardaki bozukluklardan dolayı konuşma seslerinin üretilmesiyle ilgili olarak artikülasyon terapisine ihtiyaç duymaktadırlar. Dudak-damak yarıklığı olan bireylerde nazal konuşma şekli yaygın olarak görülür. Bu durum sesin rezonansını bozmaktadır. Bazı durumlarda bu sorun cerrahi müdahaleler ile çözülebilecek yapısal bir sıkıntıdan kaynaklı, bazı durumlarda ise konuşma terapisi ile ortadan kaldırılabilecek türde olabilir. Dil ve konuşma terapistleri yapısal sorunlar ile kullanıma bağlı hataları ayırt ederek yapısal sorunlar için plastik-estetik cerrahiye veya ortodontiye yönlendirme yapabilir. Diğer durumda ise dil ve konuşma terapisi sürecini başlatabilir.

Dudak Damak Yarıklığı Bozukluklarında Neler Yapılır?


Dudak-damak yarıklığı bazı durumlarda bir sendroma bağlı ortaya çıkabilmektedir.Bu sebeple bir genetik tarama yapılması gerekmektedir. Bir sendrom söz konusu değilse bile terapisi sürecinde plastik-estetik cerrahlar, kulak-burun-boğaz doktoru, ortodontist ve diş hekimi gibi meslek elemanları ile irtibat halinde kalınarak bir ekip çalışması yürütülmesi çok önemlidir. Çocuğun durumuna göre bu ekibin içine özel eğitim uzmanının da katmak gerekmektedir. Dil ve konuşma terapisti çocuğun dil ve konuşma değerlendirmesini yapar. Çocuğun ihtiyacına göre, bir terapi programı oluşturur ve uygun teknikler ile terapisini başlatabilir.