ÇALIŞMA ALANLARI

Gecikmiş Dil ve Konuşma

Gecikmiş dil ve konuşma, başka bir tanı ve engel olmadan çocuklarda dil ediniminin gecikmesiyle ortaya çıkan durumdur. Çocukta dil ve konuşma gelişimi beklenen hız ve düzeyde gerçekleşmemiştir.

Gecikmiş dil, konuşma; çocuğun gelecekteki hayatını etkileyebilecek göz ardı edilmemesi gereken önemli bir sorundur. Bu soruna karşısında ailenin ‘zamanla konuşması açılır’ şeklindeki düşüncesi son derece yanlıştır. Gecikmiş dil ve konuşma sorunu alıcı ve ifade edici dil becerilerini etkilemektedir. Dil problemi olan çocuklar istek bildirme, akran etkileşimi, oyun becerileri gibi birçok konuda sorun yaşayabilirler.

Eğer, 12-15 aylıkken anlaşılır bir şekilde basit sözcükleri söyleyemiyorsa, 18 aylıkken basit yönergeleri anlamıyorsa, 3 yaşında bir veya iki kelimeli kısa cümlelerle konuşuyorsa çocukta gecikmiş dil, konuşma olabilme ihtimali yüksektir.
Aileler bu tarz sorunlarla karşılaştığında kesinlikle dil ve konuşma terapistine başvurmalıdır.
Normal Gelişim Gösteren Çocuklarda Dil ve Konuşma Gelişim Basamakları

-Normal gelişim gösteren çocuklarda doğumdan 12 aya kadar olan sürede Agulama Evresi dediğimiz evrede ağlayarak yaptıkları ses egzersizleriyle başlayan /p/, /b/, /m/ gibi seslere, ilk hecelere ve 1 yaşa doğru ilk kelimelere evrilen bir süreç gerçekleşmektedir.

-12-18 aylar arasında ise ortalama 50 kelimelik bir sözcük dağarcığı gözlenmektedir. Bu aylarda kelime hazinesi sürekli ve aşamalı bir artış göstermektedir. İstek ve ihtiyaçlarını belirtmek için mimikler yerine kelimeleri ve /t/, /d/, /n/ ve /h/ gibi sessiz harfleri daha sık kullanmaya başlamaktadırlar.-18-24 ay arasında oyun sırasında çevresel sesleri taklit etmesi, bazı zamirleri ve hal eklerini kullanması, zaman zaman iki kelimeli ve üç kelimeli cümleler kurması ve sözcük dağarcığının artması beklenmektedir.-24-36 ay arasında bazı kişisel gereksinimleri için sözel olarak yardım istemesi, ‘İsmin ne?’ diye sorulunca söylemesi, nesneleri niteliklerine göre tanıması(büyük, küçük) ve işlevsel bağlantıları anlaması(ne ile yiyorsun gibi soruları yanıtlar) beklenmektedir.

-36-54 ay arasında neden-sonuç ilişkisini anlaması, 3500-5000 kelimeyi anlaması, telaffuzunun oldukça düzelmesi, geçmişten konuşabilmesi, zamanları düzgün kullanması ve çoğul, tekil, soru, ünlem cümleleri kurması beklenmektedir.

-Bu dil gelişim basamaklarından sonraki süreçte özellikle 4, 5 yaşından sonra sözcük dağarcığını ve dilbilgisel formları birleştirerek çocuktan bir yetişkin gibi anlaşılır konuşmanın gerçekleşmesi beklenmektedir.

Gecikmiş Dil ve Konuşma Bozukluklarında Neler Yapılır?

Çocuğun dil bileşenlerini kapsamlı bir şekilde ölçen testlerle detaylı bir değerlendirmenin ardından terapi planlaması yapılmaktadır. Gecikmiş dil ve konuşma gözlenen çocuklarda uygulanan terapi çocuğun ihtiyacına göre şekillendirilir. Hedefler, gelişimsel uygunluk, iletişimdeki etkinliği, akademik ve sosyal başarıyı geliştirme potansiyeli dikkate alınarak seçilir.